Serious Larp bij de Verenigde Naties in Genève

10 februari 2024 Door Anne van Barlingen en Gijs van Bilsen
De hoofdingang van de school die we mochten gebruiken.

“Gijs, ze bereiden een coup tegen je voor.” Zei Anne op dag twee van de Serious Larp die we organiseerden voor 30 managers van de Verenigde Naties in Genève.

Een paar maanden eerder had een directeur ons gevraagd om een training te ontwerpen met als leerdoelen ‘meer creativiteit durven tonen’, ‘risico nemen’ en ‘denken vanuit de eindgebruiker’. Om die doelen te behalen hebben we een Serious Larp gemaakt. Oftewel, een larp waarbij de eerste vraag die je stelt als organisator is: “Hoe zorgen we dat de deelnemers er iets van leren?”

Serious Larps is één van de soorten Serious Games die wij als ‘Live Action Learning’ (www.liveactionlearning.com) ontwerpen. Larp is een vorm die bij uitstek geschikt is om te leren in sociale situaties; Over samenwerken als team, je bewegen in politieke organisaties of als leiderschapstraining. Dus eigenlijk alles waarbij een groep mensen samen iets probeert te bereiken. Voor sommige vormen van training is larp een betere vorm dan andere vormen van (rollen)spel, omdat:

  • Alle deelnemers tegelijkertijd meedoen i.p.v. toekijken.
    • Waardoor het veiliger en makkelijker is om mee te doen
  • Je een hele organisatie of sociaal systeem kunt nabootsen
  • Het leereffect groter is, want je lichaam is er ook bij betrokken, i.p.v. alleen je hoofd
  • Deelnemers veel meer invloed hebben op het verhaal
  • Mensen meer kunnen experimenteren met leerpunten, want ze hebben een ‘alibi’ doordat ze een karakter spelen.

Terug naar de Verenigde Naties: We begonnen met een leegstaande basisschool en 30 hoofden van de stafafdelingen van het kantoor in Genève. 2 dagen later eindigden we met 30 actief betrokken ‘ouders’, een coup en een innovatieve nieuwe school. En die coup hadden de deelnemers helemaal zelf bedacht. Hoe zijn we daar gekomen?

De speelplaats inrichten en leraren aannemen

In die leegstaande basisschool, met twee hectare speeltuin eromheen, hebben we een nieuwe werkelijkheid gecreëerd. Een werkelijkheid waarin 30 ouders een nieuwe, innovatieve school gingen openen. De fictieve ouders waren het huidige systeem zat en wilde de ideale school voor hun kinderen. We hebben een duidelijke metafoor voor hun werk neergezet, en ook gekozen voor een setting die luchtig & herkenbaar is.

In het verhaal moesten de ouders gezamenlijk moeilijke keuzes maken over de nieuwe school die ze voor ogen hadden. Leraren aannemen, beslissen over een cijfersysteem en de inrichting van de school en speelplaats. Allemaal met het belang van de kinderen voor ogen. Uiteraard heeft de schoolinspectie eisen voordat de school open mag. Maar hoe ga je als ouder om met die eisen, als ze niet perse bijdragen aan het geluk van jouw kind?

30 kinderen, speciaal voor dit scenario

Omdat ‘denken vanuit de eindgebruiker’ het belangrijkste leerdoel was, wilde we een aansprekende metafoor voor die eindgebruiker. En dus hebben we 30 kinderen ‘ontworpen’.  Natuurlijk waren er geen echte kinderen aanwezig. We hebben 30 profielen geschreven, met foto’s en kindertekeningen gemaakt door Artificial Intelligence. Deze fictieve kinderen waren heel verschillend. Van pientere uitvinders tot mindfulle filosoofjes, van eco-warrior tot nieuwe vredesonderhandelaar. Op deze manier hebben we voor verschillende belangen gezorgd, die symbool stonden voor de belangen in hun werk, zonder dat het over echte problemen van de deelnemers zelf ging.

Eén van de kinderen (links) die we hebben gemaakt, die op grote posters door het gebouw heen hingen

Iedereen kan op hun eigen manier meedoen

Als wij zo’n Serious Game maken, zeker als dat een Serious Larp is, zorgen we dat deelnemers zich op hun gemak voelen en makkelijk mee kunnen doen. Ook zorgen wij altijd voor ruimte om even het spel uit te stappen en hebben we rollen waarin mensen wel een bijdrage aan de dag leveren, maar minder een karakter spelen. We creëren dus een 2-daagse waarin iedereen op hun eigen manier mee kan doen. Je kan er vol induiken, maar ook als je dat niet doet, ga je het leerdoel meekrijgen.

In uitgebreide workshops maakten de deelnemers kennis met de fictieve kinderen die wij hadden voorbereid. De karakters die de deelnemers speelden, waren de ouders van die kinderen. De deelnemers maakten dus hun eigen karakter, waarbij ze zelf konden beslissen of ze op hun kind wilden lijken, of juist iets anders wilden spelen. We gaven de deelnemers ook hierin dus heel veel vrijheid om zelf te bepalen hoe je meedoet. Als je een extremer type wilde spelen, dan kon dat, en als je eigenlijk vooral jezelf wilde zijn, dan was dat ook prima.

Voel je vrij om hier lol mee te hebben

Belangrijk is dat mensen zichzelf toestemming geven om te spelen. Eén van de leukste manieren waarop we mensen hiermee helpen is de proloog. In de proloog spelen we een stuk spel uit waar de deelnemers alleen maar naar hoeven te kijken, terwijl ze al wel in hun rol zijn. De begeleiders, acteurs of een aantal vooraf geïnformeerde deelnemers zorgen dat er iets interessants gebeurd.

Bij de VN hebben we een paar deelnemers van tevoren gevraagd om actief mee te doen in de proloog. In dit geval hadden we ze gevraagd om in hun rol de ‘director’ (gespeeld door één van de begeleiders) flink het vuur aan de schenen te leggen tijdens het openingspraatje. De rest van de zaal ziet dan opeens deelnemers opstaan en actief meedoen. Ontzettend leuk, zeker als deze deelnemers ook nog eens onderling ‘ruzie’ gaan zoeken. Daarmee gaven ze een prachtig signaal af: ‘Dit is het niveau van meespelen dat helemaal oké is. Voel je vrij om hier lol mee te hebben.’ Binnen larp gebruiken sommige mensen hiervoor ook de term ‘herd competence’.

Wat leverde het op?

Dit scenario is gemaakt om de deelnemers op een leuke en toegankelijke manier uit te dagen tot creativiteit, risico nemen en denken vanuit de eindgebruiker. Tijdens de uitgebreide debrief aan het einde bleek dat de deelnemers deze leerdoelen ook opgepakt hadden. Andere resultaten die we terugkregen van de deelnemers waren:

  • Ze hadden een gezamenlijke ervaring die ze niet snel vergeten (ze hebben zelfs een IC reünie georganiseerd een paar maanden later)
  • Ze hebben op een heel ander niveau contact gemaakt met elkaar, waardoor ze elkaar meer gunden.
  • Ze hebben lol gehad met het uitspelen van conflict tussen karakters. Ze gaven aan hiervan geleerd te hebben dat ze een zakelijk conflict meer kunnen zien als iets wat je ‘speelt vanuit je rol of functie’, waardoor de persoon achter de rol sympathieker blijft.
  • Door innovatieve ouders te spelen, hebben ze geleerd dat ze creatiever waren dan ze zelf dachten.
  • Ze hebben ook gewoon veel gelachen met elkaar.

En hoe zit het nou met die coup?

En hoe zit het nou met die coup? Nou, op dag 2 zou de schoolinspectie komen. Dat betekende dat er nog flink wat gedaan moest worden. Op dag 1 hielpen wij als begeleiders nog mee, om het mensen makkelijk te maken om mee te gaan in het verhaal. Dat deden we als NPC’s: de schooldirecteur en de gymdocent. Op dag 2 wilden we zoveel mogelijk verantwoordelijkheid bij de deelnemers leggen  door de ‘directeur’ te laten zeggen: ‘Ik zie niet hoe we dit gaan redden, ik zit (letterlijk) met mijn handen in het haar’.

Dat werkte goed, de deelnemers hadden inmiddels zo veel plezier in hun rollen én voelden zich betrokken bij de school en de kinderen. En vanuit die rollen als ouders werd er al snel onderling gefluisterd ‘Waarom is hij eigenlijk directeur? Moeten we daar niet een capabel persoon voor aannemen?’. En zo gebeurde het dat wij als spelleiding een georganiseerde coup aantroffen in de koffieruimte, waarbij Gijs als fictieve directeur werd afgezet en de ouders van basisschool ‘international School De Genève’ het heft in handen namen. Uiteraard alles met een vette knipoog en een hoop gelach. Want niets werkt zo bindend als samen plezier hebben.    

Wij willen heel graag larp verder brengen, ook als serieuze leermethode. Weet jij nou een bedrijf waarbij dit ontzettend goed zou passen? Of een manager die onze Leiderschapslarp zou willen doen? Stuur ze dan even naar ons door: www.liveactionlearning.com


terug naar boven