Wereldvrede ‘ervaren’, opdat we nooit vergeten!

Vijfenzeventig jaar geleden werd Nederland bevrijd. Iedereen die het nieuws de afgelopen tijd heeft gevolgd, kan dat niet ontgaan zijn. Ik was daar toen niet bij, mijn ouders waren daar niet bij. Mijn opa en oma hebben het meegemaakt, maar die kan ik er niet meer naar vragen. Ik weet wat er gebeurd is, maar echt vóelen wat het betekent… Het stil zijn op 4 mei begon de laatste jaren voor mij meer een gewoonte te worden dan een handeling met betekenis. Tot drie weken geleden.

In 1940 werden vooraanstaande Nederlandse mannen opgepakt en gevangen gezet in een kamp in Sint-Michielsgestel. Ze werden daar goed behandeld, mits het verzet zich gedroeg. Gijzelaars, óm druk op het verzet uit te kunnen oefenen. Een vreemde setting, omdat de heren in het kamp relatief vrij waren om daar te doen en te laten wat ze wilden. Er werd getennist en nagedacht over de toekomst van Nederland. Maar tegelijkertijd was er de constante dreiging, iedere dag kon de laatste zijn.

Live Action Role Playing

Veel mensen die mij kennen weten dat ik aan Live Action Role Playing (LARP) doe. Het is een lange improvisatievorm waarbij je ervaart hoe het is om vanuit een bepaald karakter een bepaalde situatie mee te maken. Hoe zou het zijn om een weekend lang een victoriaanse dokter te zijn? Hoe is het om een weekend lang de loopgraven van de eerste wereldoorlog mee te maken? Of hoe is het om een weekend lang een arrogante leider, een naïeve volger of een optimistische rebel te zijn?

LARP kamp Sint-Michielsgestel

Begin januari had ik de mogelijkheid om te ervaren hoe het is om als Dirk in het kamp van Sint-Michielsgestel te zitten. Dit LARP-evenement was heftig en heeft me meer dan anders geraakt. De dreiging, maar ook de verhalen van de andere personen. Iedereen die aan zo’n evenement meedoet, bereidt zijn eigen karakter voor. In dit geval betekende dat voor velen dus duiken in de geschiedenis van deze vooraanstaande personages (er zaten bijvoorbeeld meerdere toekomstig minister-presidenten in het kamp) of in de levens van meer alledaagse mensen in een tijd van verzuiling en oorlog (zoals Dirk). Voor sommigen betekende dat duiken in het verleden van hun opa’s die destijds daar werkelijk zaten.

Door de ogen van Dirk

Een weekend lang mocht ik door de ogen van Dirk een glimp opvangen van dat kamp vijfenzeventig jaar geleden. Ik leerde mensen kennen uit andere zuilen en met andere geloofsovertuigingen. Ik leerde mensen kennen die alles kwijt waren en mensen die kansen zagen om op te bouwen. Ik leerde onzekerheid kennen en alle emoties die daar aan te koppelen zijn.

Inzicht in mijn morele waarden

Vragen die ik mezelf nooit zou stellen, waren in dit weekend opeens onderdeel van de dagelijkse realiteit. Kies je voor jezelf of voor een ander? Wat doe je als je familie bedreigd wordt? Welke morele waarden houd je vast en welke laat je los? Hoe reageer je als kamergenoten afgevoerd worden en je weet niet of ze nog terug komen? Hoe reageer je als dan het bericht komt dat ze zijn gefusilleerd? Hoe reageer je als je niet weet wie ze morgen komen halen?

Ik zeg bewust ‘een glimp’. Want zo’n weekend is veilig. We weten allemaal dat het niet echt is. We weten dat we daarna weer naar ons eigen warme huis terug kunnen. Juist door die veiligheid kun je stil staan bij de dingen die je via zo’n personage voelt en ervaart. Er is ruimte om stil te staan bij de ervaring. Het geeft ook ruimte om je te realiseren hoe groot de verschillen zijn tussen de gesimuleerde situatie en de werkelijke situatie. Met andere woorden, dat ik wist dat dit slechts een ‘spel’ was, maakte me heel dankbaar.

Impact van ervaren

In mijn werk met Serious Gaming leggen we de focus op ‘ervaren’. Door je te verplaatsen en echt te ervaren wat iets met je doet, heeft dat iets veel meer impact. Games laten je in een veilige setting ervaren hoe jij zou reageren of handelen. Ik kan jou wel iets vertellen of uitleggen, maar een ervaring blijft je bij. Het doet iets met je.

Impact op mijzelf

Na dit LARP-weekend ben ik alle nieuwsgeving over vijfenzeventig jaar bevrijding anders gaan lezen. Ik had meer begrip voor de verhalen. Alles kwam harder binnen. Het ging niet meer over ‘anderen’. Het ging over iets dat ons allemaal zou kunnen overkomen. Het ging over iets waarvan een weekend in een veilige setting al heel heftig was. Na het weekend ben ik nog meer dan ooit ervan overtuigd dat de missie van Pentascope, Wereldvrede in 2025, de juiste is. 4 mei zal voor mij veel meer betekenis hebben dan de afgelopen jaren.

Opdat we nooit vergeten…

Origineel geplaatst op Pentascope op 16 februari 2020
https://www.pentascope.nl/wereldvrede-ervaren/